Chuẩn hoá những “cánh tay nối dài” của Bảo hiểm Xã hội

Chuẩn hoá để chuyên nghiệp hơn
Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, trong những năm qua, với các “cánh tay nối dài” là những đại lý thu BHXH, BHYT, ngành BHXH đã đạt nhiều kết quả khả quan trong phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT.Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, đã nảy sinh nhiều vấn đề mới liên quan đến tính pháp lý trong thực hiện; nhiều phương pháp khai thác, phát triển đối tượng giờ không còn phù hợp; một số cách thức truyền thông chưa đúng chỗ, đúng nơi, chưa thu hút được toàn diện người dân tham gia… Cùng với đó, Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương về cải cách chính sách BHXH đã đặt ra yêu cầu cho ngành BHXH phải hướng đến sự năng động, hiện đại, nên cần sửa đổi cách làm.
Hiện các đại lý thu đang thực hiện theo Quyết định 1599 của BHXH Việt Nam ban hành từ tháng 10/2016. Quá trình thực hiện đến nay đã bộc lộ không ít bất cập. Hiện cả nước có trên 12.000 đại lý, với hơn 52.000 nhân viên đại lý thu BHXH, BHYT. Tuy nhiên, có nhiều tỉnh thành chưa nắm được nhân viên nào phát triển được nhiều, ai không phát triển được đối tượng nào? Do đó, yêu cầu đặt ra là ngành BHXH phải giám sát, phải nắm được từ cấp xã có bao nhiêu đại lý thu, có quyền không ký kết với các đại lý thu không hiệu quả; đồng thời phải quản lý các đại lý, nhân viên bằng công nghệ…

Các đại lý thu BHXH, BHYT hiện phủ rộng khắp, xuống tận phường/xã, thôn/bản… là “cánh tay nối dài” của BHXH Việt Nam.

Để khắc phục hạn chế trên, hiện BHXH Việt Nam đang tiến hành sửa đổi, bổ sung quy định hoạt động đại lý thu BHXH, BHYT; xây dựng tài liệu quy trình khai thác, phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT. “Dự thảo về quy định này sẽ nhấn mạnh BHXH phải là người chủ động, tuyển chọn, theo dõi đôn đốc đại lý thu. BHXH tỉnh, huyện phải biết có bao nhiêu đại lý, mỗi đại lý có bao nhiêu nhân viên; phải kiểm tra, giám sát; phải đặt trách nhiệm để coi nhân viên đại lý như người của BHXH. Để đại lý khi đến với người dân họ không quan tâm là ai, mà chỉ đang làm cho cơ quan BHXH, lo chính sách cho người dân”, ông Liệu nói.
Theo Dự thảo sửa đổi, bổ sung quy định hoạt động đại lý thu và xây dựng tài liệu quy trình khai thác, phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT đã bổ sung một số nội dung, như: Bổ sung quy định về quyền và trách nhiệm của đại lý và nhân viên đại lý thu cụ thể, rõ người rõ việc hơn; thời hạn của hợp đồng đại lý thu được quy định chung là 1 năm áp dụng chung cho tất cả các loại hình. Quy định về hình thức đại lý thu nộp tiền đóng thông qua ứng dụng trực tuyến. Dự thảo cũng bổ sung các biểu mẫu tích hợp quản lý qua phần mềm, để nắm bắt quá trình tham gia của người dân; các tờ rơi tuyên truyền về BHXH, BHYT phải có dấu đỏ của cơ quan BHXH…
Xoá bỏ rào cản
Tham gia đóng góp vào dự thảo trên, bà Phạm Ánh Tuyết, Trưởng phòng Quản lý Thu (BHXH tỉnh Long An) cho biế, dự thảo lần này không còn khái niệm cộng tác viên, nhưng trong thực tiễn, lực lượng cộng tác viên rất lớn. Lực lượng công tác viên hiện tham gia vào các khâu trong tuyên tuyền, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT và rất hiệu quả.

Vì vậy, bà Tuyết đề nghị, đưa quy định về công tác viên vào dự thảo và đặt ra các tiêu chí cho họ. Đồng thời, cần cụ thể hóa hơn nữa công tác chăm sóc đối tượng đã tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; phân cấp quản lý đại lý thu theo hợp đồng, mở rộng thêm địa bàn. Việc quy định khống chế độ tuổi tối đa (65 tuổi) với đại lý thu cũng không hợp lý, bởi nhiều người đã làm lâu năm có kinh nghiệm, nên khả năng vận động, tuyên truyền rất khả quan, không nên hạn chế họ...
Ông Lê Hùng Chính, Phó Giám đốc quản lý và điều hành BHXH tỉnh Khánh Hòa cho rằng, hiện địa phương có Liên minh hợp tác xã và Trung tâm dịch vụ việc làm muốn ký hợp đồng làm đại lý thu cho BHXH, nhưng chưa có quy định, nên cần bổ sung. Cùng với đó, dự thảo cần đưa ra các quy định chặt chẽ hơn để kiểm soát các đại lý, ngăn chặn trục lợi, lạm dụng gây thất thoát quỹ BHXH và ảnh hưởng đến thực hiện chính sách…

Được biết, hiện BHXH Việt Nam và Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam đang xây dựng các phần mềm để quản lý, khuyến khích các đối tượng tham gia lâu dài, ổn định... Hiện cả nước có trên 12.000 đại lý, với hơn 52.000 nhân viên đại lý thu BHXH, BHYT.

Lê Hữu Việt/TPO