Mót lại mùi khoai nướng

Mọi người ngại ngùng bước đi ra ngoài, nhà ai nấy ở, trao đổi qua cử chỉ nhìn nhau gật đầu hay làm hiệu lắc tay ra dấu. Có người cố lắm thì đối đáp vài câu, âm thanh nén qua lớp khẩu trang tiếng còn tiếng mất. Hẻm nhỏ bị phong tỏa bởi có người nhiễm COVID-19.

Nhà tôi lọt thỏm trong hẻm. Ngày chưa bị phong tỏa, thói quen như lập trình sẵn, sáng nào cũng đi làm ở cơ quan đến chiều tối mới về đến nhà. Từ khi bị dây văng trước cổng, khoảng sân nhỏ ngày mấy bận đếm bước ra vô, trên mặt thì cái khẩu trang lúc nào cũng bịt kín đeo kè kè, người mệt nhoài.

Con virus quái ác làm đảo lộn công việc, ảnh hưởng chuyện sinh hoạt thường ngày đến chuyện ăn uống cũng không muốn màng đến, buồn não nề. Bên nhà hàng xóm phát ra bản tình khúc tiếng rè rè "... cảnh buồn người có vui bao giờ…".

Đang thả hồn miên man trước hiên nhà. Một làn gió mát trong luồn qua cuối ngày, thử tháo cái khẩu trang để giải phóng cho hai lỗ mũi tội nghiệp. Vừa kéo xuống thì một mùi thơm thoang thoảng đâu đây.

Cái mùi hoài niệm thuở xưa chợt ùa về. Cái mùi thơm chín khét của khoai lang nướng. Đúng rồi! Mùi khét vỏ khoai cháy sạm, chín nứt để lộ hai lớp ngoài vàng trong đỏ, làn khói bốc lên nghi ngút trên lớp than hồng của chiều chớm đông.

Hồi ức đưa tôi quay về vùng quê nghèo thuở ấy. Tôi nhớ như in, khi trời bắt đầu dứt hạt mưa cũng là lúc người ta thu hoạch rộ khoai lang. Những đám khoai được đào lấy củ để lại một bãi đất trống phẳng lì giữa triền cát mênh mông.

Tụi nhỏ chúng tôi thường có thói quen đi mót khoai sau những buổi tan học về. Chúng tôi men theo triền đồi cát, hễ thấy nơi nào có giồng khoai người ta đã thu hoạch là tìm đến mót củ còn sót lại. Có củ vùi dưới đất, lâu ngày nảy mầm trồi lên khỏi mặt đất thì dễ thấy, còn không thì lấy chân sủi cát theo mương bới tìm.

Mót khoai vừa là thú vui cũng là bữa giải đói của những đứa học trò nghèo vùng quê sáng nhịn ăn đến trường, trưa về bụng đói ăn sống vài củ thay cơm. Khoai trồng vùng đất cát thấm vị mặn của biển ăn sống giòn bùi rất ngon. Chúng tôi vừa đi vừa để mắt tìm mót khoai, vậy mà từ trường về đến nhà cũng được mấy mươi củ, đủ nướng cho mỗi tối.

Tối đến, sau khi nấu ấm nước pha trà cho ngoại xong đâu đó tươm tất, cũng là lúc tụi con nít chúng tôi lấy đũa bếp gạt gạt lớp củi than hồng còn đang cháy dở sang một bên cho phẳng nền rồi bỏ những củ khoai tròn lõi, lùi qua lớp than tro xám.

Ăn