Một người uống một thứ nước đề tên "Sinh tố Yee Yee" rồi bỗng nhiên hóa thành cao bồi nhảy tưng tưng, chỉ bắt đầu từ những đoạn video có vẻ ngớ ngẩn đó trên ứng dụng TikTok, một bản hit và một ngôi sao mới đã ra đời.
Ca khúc Old Town Road ngắn ngủi vô cùng nhưng lại có khoảng thời gian thống trị bảng xếp hạng Billboard Hot 100 dài hơn bất cứ ca khúc nào khác. Tác giả của nó - rapper trẻ Lil Nas X nói rằng: "TikTok đã thay đổi cuộc đời tôi".
Thực tế chứng minh nó không chỉ thay đổi mỗi cuộc đời của Lil Nas X theo đúng nghĩa từ số không thành người hùng, nó còn thay đổi và làm đại náo cả ngành âm nhạc.
Elton John từng bảo rằng điều tuyệt vời nhất của nhạc rock là nó cho phép một người như ông mà cũng có thể nổi tiếng. Một người như ông, ý là một người có vẻ ngoài rất tầm thường, nhìn qua thì không có tư chất gì của một ngôi sao. Vậy thì có thể tạm coi TikTok chính là nhạc rock của ngành công nghiệp ghi âm ngày nay. Bởi đúng là ứng dụng này, về mặt bản chất, không o bế ai, mà tạo cơ hội cho bất cứ người nào.
Một ứng dụng tương đồng nhất với TikTok có lẽ là YouTube. Nhưng nếu như YouTube là một "chế độ" dành cho những ai đã nổi tiếng càng nổi tiếng hơn, thuật toán của YouTube ưu tiên sản phẩm của những người dùng đã quen thuộc thì TikTok không ngừng tìm kiếm những gương mặt mới. Bởi thế mới có một hiện tượng như Lil Nas X, Arizona Zervas và rất nhiều những tên tuổi vô danh khác.
Cũng là âm nhạc thời nghe nhìn nhưng âm nhạc TikTok khác xa với âm nhạc YouTube, về mọi khía cạnh. Bạn cứ nghĩ làm MV với giá hai triệu rưỡi như Đen Vâu đã là thấp? Chà, những đoạn video trên TikTok có khi đòi hỏi ít hơn thế rất nhiều. Trong khi MV trên YouTube ngày càng đến gần hơn với điện ảnh thì những video TikTok đi ngược lại sự nghiêm túc và chơi đùa với sự... nhảm nhí.
Âm nhạc TikTok luôn đi kèm với một điệu nhảy, nhưng những động tác thì giống "quẩy" hơn là nhảy và bạn có thể nhái theo trong vòng 20 phút chứ không phải những vũ điệu phức tạp như của Shakira hay Jennifer Lopez. Nói chung, nó phản nghệ thuật và đôi khi vớ vẩn và vô nghĩa đến mức có vẻ nhạo báng khi so với những sản phẩm công phu theo tiêu chuẩn truyền thống.
Có lẽ không gì thể hiện sự đối lập này hơn trường hợp ca khúc Obsessed của Mariah Carey. Bản hit năm 2009 của nữ danh ca được đi kèm với một video cầu kỳ, kịch bản đàng hoàng, cài cắm những chi tiết "cà khịa" Eminem một cách tinh tế, lại do một đạo diễn tên tuổi thực hiện.
Thế nhưng, cả ca khúc ấy lẫn cuộc đối đầu giữa Carey và Eminem có lẽ đã chìm vào lãng quên nếu như mười năm sau, không có một người dùng TikTok vừa khóc lóc vừa múa theo giai điệu Obsessed một cách tức cười, kéo theo hàng ngàn người bắt chước và từ đó đem lại một cuộc đời thứ hai cho ca khúc. Ai mà ngờ hình ảnh lộng lẫy của Obsessed phiên bản gốc lại phải nhờ đến hình ảnh phiên bản TikTok lôi thôi, xộc xệch và hề hước để hồi sinh?
Và khi cộng gộp lại những cáo buộc gần đây về độ an toàn và tính riêng tư của TikTok đến mức nhiều quốc gia và tập đoàn quay lưng với nó, bài học rút ra có thể là không bao giờ được coi thường những thứ vớ vẩn.
Hiền Trang/TTO
