Trụ sở TAND huyện Ninh Phước - Ảnh tư liệu
Liên quan đến việc giải quyết một vụ án dân sự
Theo hồ sơ vụ án mà báo Tuổi Trẻ có được, vào năm 2016, 2017, TAND huyện Ninh Phước thụ lý một vụ kiện đòi nợ giữa nguyên đơn là bà Viên Thị Thanh Loan và bị đơn là bà Nguyễn Thị Ngọc Oanh.
Theo thông tin từ hồ sơ thì vợ chồng ông Nguyễn Quốc Hoàng, bà Oanh đã nhiều lần vay tiền của bà Loan và đều trả đúng hẹn. Tuy nhiên ở lần vay cuối cùng (tháng 12-2015), bà Oanh mang theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên hai vợ chồng giao cho bà Loan để vay số tiền 3 tỉ đồng, hẹn sau 1 tuần thì trả.
Tuy nhiên, bà Oanh nhiều lần hứa hẹn nhưng không trả. Đến tháng 6-2016, bà Oanh đến viết giấy nợ cho bà Loan nhưng không đồng ý sang nhượng nhà đất để trừ bớt một phần nợ. Sau đó bà Loan khởi kiện vợ chồng bà Oanh ra tòa.
Vụ kiện sau đó được giao cho thẩm phán Hán Văn Nhuận thụ lý. Trong các biên bản trình bày của các bên, bà Oanh thừa nhận có vay tiền của nguyên đơn.
Cụ thể, trong bản tự khai của bà Oanh ngày 16-6-2016 và biên bản hòa giải ngày 19-6-2016 đều thừa nhận việc vay mượn nợ. Tuy nhiên, bà Oanh cho rằng việc bà mượn tiền không nói với chồng cho đến khi mất khả năng thanh toán. Nay bà đồng ý trả cho bà Loan số tiền trên.
Còn biên bản ghi lời khai và biên bản hòa giải ngày 19-6-2016, ông Hoàng thừa nhận trước đây có vay nợ của bà Loan, nay bà Loan khởi kiện thì đồng ý trả nợ.
Sau đó, TAND huyện Ninh Phước ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự. Tuy nhiên đến ngày 18-11-2019, ông Hoàng có đơn tố cáo thẩm phán và thư ký TAND huyện Ninh Phước giải quyết vụ việc không đúng trình tự thủ tục, có hành vi làm khống, ngụy tạo chứng cứ.
Sau đó, Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao có văn bản gửi Viện KSND cấp cao đề nghị xem xét kháng nghị theo thủ tục tái thẩm quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự với lý do: Thư ký lập các biên bản họp kiểm tra việc giao nộp chứng cứ, biên bản hòa giải, biên bản hòa giải thành không có mặt các đương sự, thẩm phán, cho đương sự ký khống vào biên bản, tự ý ghi thêm một đoạn vào biên bản hòa giải thành.
Cụ thể, đơn tố cáo của ông Hoàng nói rằng ông không liên quan gì đến khoản nợ của bà Oanh, không đồng ý trả nợ cho bà Loan, tòa Ninh Phước ghi nhận không đúng ý kiến của ông để ông cùng bà Oanh trả nợ là không đúng.
Nữ thư ký đã ghi gì vào biên bản?
Khi nhận được quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự, ông Hoàng cho rằng tòa huyện Ninh Phước sai. Sau khi nhận được văn bản của Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao, Viện KSND cấp cao tại TP.HCM đã kháng nghị theo thủ tục tái thẩm và sau đó TAND cấp cao tại TP.HCM đã chấp nhận kháng nghị và ra quyết định tái thẩm vào ngày 16-3-2021.
Trong quyết định tái thẩm nêu: Trong biên bản lấy lời khai của thư ký Quảng Thị Thái Bình ngày 19-2-2020 (hồ sơ của Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao), bà Bình khai nhận: "Trong biên bản ghi lời khai của ông Hoàng ngày 19-6-2016, tôi ghi thêm nội dung đoạn cuối vào biên bản bắt đầu từ đoạn: Hiện nay vợ tôi đã trả được 100 triệu đồng cho bà Loan".
Tại biên bản lấy lời khai của ông Hoàng (hồ sơ của Viện KSND Tối cao), ông Hoàng trình bày: "Tôi chỉ khai tới đoạn sau này vỡ nợ, bà Loan đến đòi nợ thì tôi mới biết được".
Quyết định tái thẩm nhận định: Đối chiếu lời khai ông Hoàng, bà Bình thì chưa rõ bà Bình ghi bổ sung những phần nào, nội dung gì. Nhưng việc thư ký tòa án lấy lời khai, ghi bổ sung thêm nội dung ngoài lời khai và sự chứng kiến của ông Hoàng là trái quy định của điều 98 Bộ luật tố tụng dân sự.
Ngoài ra, bà Bình cũng thừa nhận bà Oanh đã ký khống vào tờ biên bản hòa giải thành ngày 19-6-2016. Bà Bình cũng thừa nhận, biên bản hòa giải thành 16-6-2016 chỉ có bà Loan và bà Oanh đến, buổi làm việc này không có thẩm phán tham gia và ông Hoàng cũng chưa có mặt. Khi đó, bà Bình đưa tờ biên bản cho bà Oanh và bà Loan ký khống mà không đề ngày tháng. Đến ngày 19-6-2016, ông Hoàng đến tòa cùng vợ nên thư ký đã đánh máy ý kiến các bên, đưa cho ông Hoàng đọc và ký vào biên bản đã có chữ ký của bà Oanh và bà Loan trước.
Biên bản ghi lời khai của ông Nhuận cũng thể hiện ngày 19-6-2016, ông Nhuận bận nên giao thư ký tổ chức buổi hòa giải.
Quyết định tái thẩm nhận định việc ông Hán Văn Nhuận (thẩm phán) giao cho bà Quảng Thị Thái Bình (thư ký) tiến hành họp công khai chứng cứ, hòa giải, lấy lời khai đương sự là không đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự do TAND huyện Ninh Phước ban hành là không đảm bảo nội dung, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
Do đó, quyết định tái thẩm đã hủy quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự do TAND huyện Ninh Phước ban hành, giao hồ sơ cho TAND huyện Ninh Phước giải quyết lại theo đúng thủ tục tố tụng.
Ngày 8-12-2021, Cơ quan điều tra của Viện KSND tối cao đã ra quyết định khởi tố bị can đối với bà Quảng Thị Thái Bình tội làm sai lệch hồ sơ vụ án.
Sau đó, ngày 14-12, ông Hán Văn Nhuận (thời điểm này là chánh án TAND huyện Ninh Phước) đã tự tử trên rẫy sau những ngày tháng than thở về công việc và mệt mỏi sau khi bị Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao triệu tập lên làm việc.
Trước khi tự tử, chánh án TAND huyện Ninh Phước điện thoại báo tin cho một đồng nghiệp 
